PROSEDÜRE GENEL BAKIŞ
Ücretsiz Danışmanlık Alın
Ön Çapraz bağ yırtılması, sporcu sakatlığı olarak bilinse de sporcu olmayan kişilerde de görülebilmektedir. Ön Çapraz bağ yırtığı ameliyatı, dizin stabilitesini sağlayan ön çapraz bağın (ACL – Anterior Cruciate Ligament) yırtılması durumunda uygulanan cerrahi bir müdahaledir. Çapraz bağ yırtığındaki hasarın şiddetine göre ameliyat ve ameliyat dışı seçenekler değerlendirilebilir. Bu bağ, uyluk kemiği (femur) ile kaval kemiği (tibia) arasında yer alır ve dizin öne-arkaya doğru dengesini sağlar. Ön çapraz bağ kopması ve zedelenmesi, ani ön değiştirme ve diz dönmesi, zıplama sonucunda ani yere düşüş, dize alınan darbe ve genellikle spor yaralanmalarında meydana gelmektedir. Ameliyat, yırtılan bağın görevini yeniden yerine getirebilmesi için yeniden yapılandırılmasını hedefler.
Çapraz Bağ Yırtığı Belirtileri Nelerdir?
Ön çapraz bağ yırtığında en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Dizde ani boşalma hissi
- Şiddetli ağrı ve şişlik
- Hareket kabiliyetinde azalma
- Dizde kilitlenme veya takılma hissi
- Spor aktivitelerini sürdürmede zorluk
Bu tür belirtiler, özellikle aktif yaşam süren bireylerde ciddi performans kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle erken tanı ve uygun tedavi büyük önem taşır.
Ön Çapraz Bağ Yırtığı Ameliyatı Ne Zaman Gerekli Olur?
Her ön çapraz bağ yırtığı ameliyat gerektirmez. Hafif yırtıklar, fizik tedavi ve kas güçlendirme egzersizleriyle tedavi edilebilir. Ancak aşağıdaki durumlarda cerrahi müdahale kaçınılmaz hale gelir:
- Bağın tamamen kopması
- Dizde istikrarsızlık hissinin devam etmesi
- Spor yapmaya devam etmek isteyen hastalar
- Diğer diz yapılarında da (menisküs, yan bağlar) hasar bulunması
- Genç ve aktif bireyler
Ön Çapraz Bağ Yırtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ön Çapraz bağ yırtığı ameliyatı genellikle artroskopik cerrahi yöntemiyle yapılır. Kapalı şekilde gerçekleşen ameliyatta, diz üzerine açılan küçük kesilere artroskopi kamerası yerleştirilir ve cerrahi aletler kullanılır. Cerrah, genellikle hastanın kendi dizinden veya donörden alınan tendon dokusuyla yeni bir bağ oluşturur. Bu yeni bağ, kemik tünelleri aracılığıyla dizin içine yerleştirilir ve vidalar ya da özel sabitleyici cihazlarla tutturulur.
Ameliyat ortalama 1-2 saat sürer ve çoğunlukla aynı gün taburcu olunabilir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
Çapraz bağ ameliyatından sonra fizik tedavi süreci son derece kritiktir. İlk haftalarda dizin şişmesi azaltılır ve yavaş yavaş hareket kazandırılır. Sonraki aşamalarda kas güçlendirme egzersizleri başlar. Sporcuların yeniden sahalara dönmesi 6 ila 9 ayı bulabilir. Hastanın doktor ve fizyoterapistin önerilerine uyması, başarılı bir iyileşme süreci için büyük önem taşır.